Tại Bắc Giang, ngày 12/9 vừa qua, Phòng Cảnh sát kinh tế (Công an tỉnh) bắt giữ đối tượng Nguyễn Văn Tới ở xã Tam Dị (Lục Nam) về hành vi tàng trữ một cá thể hổ nặng khoảng 250 kg được xếp vào danh mục động vật nguy cấp, quý hiếm. Qua đấu tranh, đối tượng khai, cá thể hổ được mua về với mục đích nấu cao bán kiếm lời. Trước đó, tháng 3 năm nay, lực lượng chức năng tỉnh Thái Nguyên cũng bắt giữ nhóm đối tượng, trong đó có một số người quê ở Bắc Giang có hành vi tàng trữ, vận chuyển, giết mổ cá thể hổ để nấu cao.

          Thời gian gần đây, tình trạng buôn bán, tiêu thụ trái phép ĐVHD có chiều hướng diễn biến phức tạp. Các đối tượng đã lợi dụng không gian mạng để giao dịch nhằm trốn tránh sự kiểm soát của lực lượng chức năng. Theo dõi một số trang cá nhân hoặc hội nhóm, các đối tượng rao bán công khai ĐVHD. Đơn cử như trên trang “Tin tức Lục Nam”, “Lục Nam quê tôi”, “Tin tức Lục Ngạn 24/h”, một số người thường xuyên đăng tin chào bán các sản phẩm được giới thiệu là ĐVHD như: Sóc, chim, cò các loại, lợn săn từ rừng, rắn, cầy…

          Tại một số địa phương vẫn có tình trạng người dân sử dụng các loại bẫy để đánh bắt chim, thú. Tại xã Quý Sơn (Lục Ngạn) mới đây chúng tôi gặp một người dân đi bẫy chim, trong lồng nhốt hàng trăm con chim ri và sẽ được bán cho các nhà hàng với giá 6 nghìn đồng/con.

          Qua thống kê, từ năm 2020 đến nay, riêng cơ quan kiểm lâm trong tỉnh đã lập biên bản xử lý 14 vụ vi phạm pháp luật, khởi tố 1 vụ, tịch thu 138 cá thể ĐVHD. Tiếp nhận 39 cá thể ĐVHD do người dân tự nguyện trao trả cho nhà nước và làm thủ tục thả về môi trường tự nhiên. 

          Riêng từ đầu năm 2023 đến nay, lực lượng kiểm lâm tỉnh lập biên bản, xử lý 2 vụ vi phạm, tịch thu tang vật là cá thể khỉ đuôi lợn và yểng; tiếp nhận, làm thủ tục thả về môi trường tự nhiên 9 cá thể ĐVHD do người dân tự nguyện giao nộp gồm 1 cá thể trăn gấm, 1 cá thể khỉ đuôi dài, 3 cá thể khỉ đuôi lợn và 4 cá thể khỉ mặt đỏ.

          Thực hiện đồng bộ các giải pháp

          Toàn tỉnh hiện có hơn 160 nghìn ha rừng, trong đó rừng tự nhiên hơn 55 nghìn ha. Rừng Bắc Giang được đánh giá cao về tính đa dạng sinh học, động vật có 25 bộ, 61 họ, 154 loài, trong đó 24 loài nằm trong sách đỏ Việt Nam, 27 loài trong Công ước CITES (Công ước về thương mại quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp). Những năm qua các vụ việc vi phạm pháp luật về bảo vệ ĐVHD xảy ra trên địa bàn tỉnh có xu hướng giảm song tính chất lại phức tạp. Thói quen sử dụng ĐVHD làm thực phẩm, thuốc, làm cảnh vẫn còn phổ biến.

          Ông Từ Quốc Huy, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh đánh giá: Bên cạnh kết quả đạt được, còn một số khó khăn trong quá trình lập hồ sơ và xử lý vi phạm. Trong đó vướng mắc lớn nhất là không có cơ sở tiếp nhận ĐVHD khi cơ quan chức năng bắt giữ chuyển giao. Kinh phí chăm sóc nuôi dưỡng rất lớn hoặc có cơ sở tiếp nhận nhưng không bảo đảm các điều kiện. Quá trình bảo quản ĐVHD thu giữ được gặp nhiều khó khăn do nhiều cá thể mắc bệnh, ốm yếu, bị bẫy bắt hoặc nuôi nhốt lâu ngày cần chế độ chăm sóc đặc biệt. Việc thanh toán chi phí giám định mẫu vật cũng gặp khó khăn do chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể.

          Để công tác bảo vệ ĐVHD đạt hiệu quả hơn cần sự chung tay của cả cộng đồng. Tháng 3 vừa qua, UBND tỉnh chỉ đạo Công an tỉnh, Cục Quản lý thị trường, Sở Nông nghiệp và PTNT, UBND các huyện, thành phố tổ chức cho các cơ sở kinh doanh ký cam kết không mua bán, sử dụng, tiêu thụ, trưng bày, quảng cáo mẫu vật ĐVHD và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Đồng thời thực hiện nghiêm các quy định về bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ các loài nguy cấp, quý, hiếm. Chủ động đấu tranh, tố giác các đối tượng vi phạm pháp luật về quản lý, bảo vệ ĐVHD.

          Chi cục Kiểm lâm tỉnh tiếp tục tăng cường kiểm soát, xử lý vi phạm liên quan ĐVHD. Đẩy mạnh tuyên truyền nhằm thay đổi hành vi, thúc đẩy lối sống hài hòa với thiên nhiên, vận động người dân không săn bắt, bẫy, mua bán, vận chuyển, kinh doanh, tàng trữ, giết mổ, tiêu thụ, quảng cáo trái pháp luật ĐVHD, nhất là đối với những loài quý, hiếm thuộc lớp thú, chim, bò sát trong môi trường tự nhiên. 

          Mới đây, Chi cục Kiểm lâm tỉnh chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tổ chức kiểm tra, gỡ bỏ các thiết bị bẫy bắt chim hoang dã, chim di cư, kiên quyết không để hình thành các khu chợ, tụ điểm buôn bán ĐVHD trái pháp luật. Thường xuyên nắm bắt, trao đổi thông tin với lực lượng công an, quản lý thị trường và các cơ quan có liên quan về quy luật, phương thức, thủ đoạn của các đối tượng nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý vi phạm. Chú trọng phối hợp kiểm tra tại các địa bàn trọng điểm và khâu lưu thông. Khuyến khích người dân cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng về hành vi săn bắn, mua bán, vận chuyển trái phép ĐVHD.

                              Bài, ảnh: Nguyễn Hưởng

                                     Nguồn: Báo Bắc Giang