Diễn đàn chia sẻ kinh nhiệm quản lý hoạt động nuôi, nhốt gấu và bảo tồn gấu trong tự nhiên lần thứ 3

          Ngày 02/02/2018, tại Khách sạn Pullman, Cát Linh, Hà Nội, Tổng cục Lâm nghiệp phối hợp với Tổ chức Bảo vệ động vật thế giới tổ chức Diễn đàn về gấu lần thứ 3, chia sẻ kinh nhiệm quản lý hoạt động nuôi, nhốt gấu và bảo tồn gấu trong tự nhiên.

          Tham dự Diễn đàn có các cơ quan Trung ương: Vụ Quản lý rừng đặc dụng, Cơ quan CITES Việt Nam, Cục Kiểm lâm, Cục Cảnh sát Môi trường, Cục Bảo tồn Đa dạng sinh học, Ban Quản lý công viên động vật hoang dã Quốc gia Ninh Bình. Các cơ quan quốc tế, tổ chức phi chính phủ: Đại sứ quán Mỹ, Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên, Tổ chức Four Paw Viet, Tổ chức Bảo vệ động vật thế giới, Tổ chức Free The Beai, Tổ chức Traffic, Tổ chức HIS. Khách mời từ nước ngoài gồm: Nghị viện Hàn Quốc, Tổ chức GKU Hàn Quốc, Tổ chức Bảo vệ động vật thế giới tại Trung Quốc; cùng  18 Chi cục Kiểm lâm các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Hải Dương, Phú Thọ, Nam Định, Bắc Giang, Ninh Bình, Quảng Ninh, Thái Nguyên, Yên Bái, Nghệ An, Tp.Hồ Chí Minh, Sơn La, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Thái Bình và Hưng Yên.

Ảnh: Toàn cảnh Diễn đàn về gấu

          Năm 2016, 2017, Diễn đàn về gấu được tổ chức tại Bắc Kinh, Trung Quốc và đây là lần đầu tiên tổ chức tại Việt Nam. Diễn đàn là một sáng kiến của Tổ chức Bảo vệ động vật thế giới, tạo cơ hội cho các bên liên quan thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm, chính sách và các giải pháp để chấm dứt hoạt động nuôi gấu lấy mật ở Châu Á, thúc đẩy sự hợp tác, phối hợp để hỗ trợ lẫn nhau trong nỗ lực chấm dứt hoạt động khai thác mật gấu nhằm góp phần bảo vệ gấu trong tự nhiên.

          Tại Diễn đàn, đại diện Tổ chức Bảo vệ động vật thế giới đã nêu tổng quan hoạt động nuôi gấu lấy mật và việc cần phải chấm dứt hoạt động nuôi gấu lấy mật. Bởi, gấu là loài động vật hoang dã và thuộc về tự nhiên, không phải trong các trang trại; hiện nay, đã có những hợp chất tổng hợp và thảo dược thay thế hiệu quả mật gấu; nuôi gấu lấy mật không giúp gì cho việc hiện đại hóa thuốc truyền thống, bởi nó dẫn tới tội ác và sự đau khổ cho động vật; nuôi gấu lấy mật không đóng góp gì cho bảo tồn, bởi nuôi sinh sản trong môi trường nuôi, nhốt sẽ không có cơ hội tồn tại trong tự nhiên.

          Theo Vụ Quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ- Tổng cục Lâm nghiệp cho biết, số lượng cá thể gấu nuôi nhốt tại Việt Nam từ 2006 - 2012 có 2.289 cá thể (trong đó: Gấu ngựa 2.192, gấu chó 97 cá thể); đến tháng 12/2017 còn 1.062 cá thể (Gấu ngựa 1.017, gấu chó 45 cá thể, trong đó có 69 cá thể gấu sinh tại trại nuôi từ năm 2006 đến nay). Gấu được nuôi nhốt tại 268 cơ sở (16 tổ chức và 252 hộ gia đình), 42 tỉnh với số lượng là 843 cá thể, tại các trung tâm cứu hộ là 219 cá thể.

           Mặc dù đã có nhiều kết quả đáng ghi nhận, nhưng Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức như: Số lượng gấu nuôi nhốt vẫn còn nhiều, cần phải được kiểm tra, giám sát thường xuyên; buôn bán và săn bắt bất hợp pháp vẫn là mối đe dọa đối với các loài động vật hoang dã trong đó có gấu; vẫn còn khó khăn về nguồn lực trong việc cứu hộ những cá thể gấu nuôi nhốt. Đặc biệt, chủ nuôi gấu vẫn yêu cầu Nhà nước hỗ trợ kinh phí trong quá trình giao, nộp những cá thể gấu cho các Trung tâm cứu hộ; quá tải tại các Trung tâm cứu hộ gấu; thiếu nguồn lực và kinh nghiệm về bảo tồn gấu trong tự nhiên.

Ảnh: Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm

          Kết thúc Diễn đàn, ông Trần Thế Liên- Vụ trưởng Vụ Quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ- Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho rằng, chúng ta đang đi đúng hướng đẩy nhanh tiến độ để sớm kết thúc việc nuôi nhốt gấu lấy mật trong một tương lai không xa; đồng thời, có những chính sách mới nhằm bảo tồn, phát triển bền vững gấu trong tự nhiên. Thời gian tới cần tập trung triển khai thực hiện một số nội dung sau:

          Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền trọng tâm, trọng điểm, đúng đối tượng để chủ nuôi gấu tự nguyện giao, nộp gấu cho Nhà nước mà không đòi hỏi bất kỳ một khoản hỗ trợ nào; nói không với mật gấu và các sản phẩm từ gấu. Trích hút mật gấu là bất hợp pháp.

          Hai là, các cơ quan chức năng thường xuyên kiểm tra, giám sát chặt chẽ các cơ sở nuôi nhốt gấu trên địa bàn, để đảm bảo không có cá thể gấu mới bị săn, bắt từ tự nhiên mang về nuôi nhốt trái phép; phát hiện, xử lý nghiêm các chủ trại nuôi không thực hiện đúng nội dung cam kết khi đăng ký trại nuôi gấu, đặc biệt là xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật hành vi chích, hút mật gấu trái phép. Năm 2018, Tổ chức Bảo vệ động vật thế giới phối hợp với Tổng cục Lâm nghiệp hoàn thành việc gắn chíp mới cho toàn bộ gấu nuôi nhốt trên toàn quốc.

          Ba là, 05 năm tới tăng cường năng lực tại các Trung tâm cứu hộ, bảo tồn gấu, để tiếp nhận, nuôi dưỡng, chăm sóc những cá thể gấu mới do các chủ nuôi tự nguyện giao, nộp cho Nhà nước.

                                                                                                       Dương Đại Tiến - Chi cục Kiểm lâm Bắc Giang